Taal

14/03/2014

We maken deze week weer een sprong in de tijd. Na al die buitenlandse jaren komt het moment dat we met het hele gezin weer in Nederland wonen. In Nederland spreekt men Nederlands. Mijn in Amerika opgegroeide jongens spreken inmiddels Amerikaans en blijven dat doen. Met elkaar spreken ze Amerikaans. Met ons afwisselend Nederlands en Amerikaans. Vaak switchen ze middenin in een zin naar de andere taal. Lees hieronder wat de gevolgen zijn van een tweetalige opvoeding.

Taal

“Because I like country music I bought donuts at the Seven Eleven.”
Steven kijkt me streng aan. Ik frommel mijn lippen in de juiste positie en herhaal.
“Bikos I…”
“No Mom,” roept Steven uit.
“Be cāz. Cāz. Niet kos. Zeg eens cousin.”
“Cousin.”
Hij kijkt tevreden.
“Goed. Zelfde klank. Be cause….”
“Because I like.”
“Goed, like zeg je goed.”
Hij knikt goedkeurend.
“Ik hou helemaal niet van country music. En ik lust ook geen donuts.”
“Mom,” zegt Steven waarschuwend, “country zeg je trouwens ook niet goed. Het is geen caun. Zeg eens cunt. Dat kan je wel hè?”
“Ja dat lukt. Ik kan wel cunt zeggen.”
“En zeg nu tree.”
“Tree.”
“Good. Zeg nu cunt tree.”
“Kutboom dus,” probeer ik me er met een grapje van af te maken.
Steven zucht. This is serious business. Hij heeft zich voorgenomen zijn moeder van dat vreselijke Nederlandse accent af te helpen. Hijzelf spreekt Engels met het meest knauwerige Amerikaanse accent denkbaar. Dat is een van de voordelen als je op vijfjarige leeftijd in Amerika gaat wonen.
We gaan verder.
“Seventhh Eleven.”
Steven schiet in de lach.
“Waarom spug je al die thth’s?”
Ja, weet ik eigenlijk niet, klonk wel Engels.
We hebben nu zo de slappe lach, dat verder oefenen geen zin heeft. Steven geeft mij de opdracht de zin te oefenen en verdwijnt naar zijn kamer.
“Morgen krijg je een nieuwe zin.”
“I like country music,” zeg ik tegen de vaatwasser als ik begin op te ruimen.

Ik hoor zelf ook wel dat ik klink als een Nederlandse politicus op bezoek bij de Amerikaanse president. Toen ik pas ik in Madison woonde ergerde ik me zo aan dat accent dat ik les ben gaan nemen. Het meisje dat mij les gaf vroeg zich af waarom ik in godsnaam Engelse les nam. Ze vond mijn Engels uitstekend. Ik legde uit dat een Amerikaanse nieuwsgierig informeerde waar ik vandaan kwam. Ik had alleen maar ‘hello’ tegen haar gezegd!
“It’s the accent. I hate it,” klaagde ik.
Het mocht niet helpen. En toen Kevin, mijn dansleraar, in mijn oor fluisterde dat hij mijn accent zo sexy vond heb ik het opgegeven.
Steven stoort zich eraan. Zijn Amerikaans is accentloos. Zijn Nederlands trouwens ook. Daar is dan ook alles mee gezegd. Zijn Nederlandse taal gaat van zeer slecht tot hilarisch. Hij blijft Amerikaanse uitdrukkingen letterlijk in het Nederlands vertalen.
“Iedereen rijdt zo langzaam op de snelweg, ik overhaal ze allemaal.”
“Dat heet inhalen.”
“Whatever.”
De reeks verkeerd vertaalde uitdrukkingen is lang. Helemaal grappig zijn de verkeerde Nederlandse uitdrukkingen. Hij kan met een serieus gezicht verzuchten dat hij ergens geen knoop aan kan vastbinden. Vooral slachtoffers van huishoudelijk geweld snapt hij niet.
Als ik hem verbeter wuift hij mijn commentaar schouderophalend weg.

De dag na de eerste teach-mom-to–speak-American-without-a-Dutch-accent-les valt mijn oog op een artikel op CNN: ‘The ten most sexy accents in the world.”
Ha, nu kan ik eindelijk mijn gelijk gaan halen. Ik klik op het artikel en scroll door de top vijf. Hmm, Dutch staat er niet tussen. Op nummer één staat Argentinie. Dus zo heeft Maxima een heuse prins aan de haak kunnen slaan. Nederlands staat niet in de top tien. Helaas. Achteraf had Kevin waarschijnlijk andere motieven toen hij zijn compliment in mijn oor lispelde.
Even overweeg ik om via de link 100 keer op Nederlands te stemmen om zodoende mijn accent naar de eerste plaats van de top tien te frauderen. Hoe leuk zou het zijn om Steven, een fanatiek fan van CNN, met dit onderzoek om de oren te slaan.
Maar ach, waar maak ik me druk om. Ik ben er zo langzamerhand aan gewend dat engelstaligen me af en toe wazig aankijken, omdat ze niet begrijpen wat ik zeg.

Maar het is niet alleen mijn Nederlandse accent, waar Steven zich aan ergert. Het niet goed kunnen verstaan, dan wel onthouden van songteksten is een andere doorn in zijn oog. Vaak word ik op een stoel vastgebonden en gedwongen naar hiphoppers te luisteren.
“Goed luisteren,” spreekt Steven dreigend.
Ik luister gehoorzaam en probeer te snappen.
“Wat zingt hij?” vraagt Steven streng als Kanye West eindelijk zijn kop houdt.
Ik aarzel.
“Uhh. Iets van een nigga die een andere motherfucker overhoop schiet in the hood?”
Ik heb geen idee. Steven draait demonstratief met zijn ogen en zet het nummer nog eens op. Foutloos rapt hij met Kanye mee.
“Dat je dat allemaal onthoudt,” ik ben diep onder de indruk.
Hij heeft dat talent. Hij hoeft maar één keer een nummer te horen en dan kan hij hele lappen tekst woordelijk meezingen. Ik haak al na twee zinnen af.
Ik word weer aan een test onderworpen.
“Zing eens Yesterday van de Beatles.”
Ik peins even. Yesterday. Dat liedje heb ik toch zeker al duizenden keren in mijn leven gehoord. Ik begin dapper maar moet al bij de derde regel even hummen. Steven staart me vol ongeloof aan.
“Ik begrijp niet dat je de tekst niet kent, je kent dat nummer al veertig jaar.”
Ja, weet ik veel, het beklijft gewoon niet.
“Jezus, Mom. Goed. Keane dan. Zing eens Somewhere only we know.”
Ok, Keane. Hun grootste hit. Ik heb er zo vaak naar geluisterd dat mijn hele gezin er gillend gek van werd. Ik denk.
“Mom?” Steven kijkt me afwachtend aan.
“Ik moet even denken wat de eerste regel ook alweer is,” ik probeer even tijd te winnen, onderwijl is mijn hoofd leeg.
“Mom,” roept Steven ontzet uit,“ Keane! Your favorite band. Ken je die tekst ook al niet? Somewhere only we know! Heb je al 3 miljoen keer gehoord! Waarom ken je de woorden niet?”
Tja, ik weet het niet.
“Because I like country music,” zeg ik uiteindelijk maar.